We roken en drinken weer meer sinds de coronacrisis. De coronacrisis heeft een enorme invloed gehad op onze leefstijl en ons welzijn. Dit blijkt uit de laatste rookenquête van Stichting tegen Kanker met cijfers van september 2021 die een hogere rookprevalentie aantonen dan in het jaar 2019 toen er van COVID-19 nog geen sprake was. Ook enquêtes van Sciensano met een breder kader, tonen aan dat risicogedrag zoals het gebruik van alcohol, tabak, drugs en slaap- of kalmeringsmiddelen, is toegenomen sinds de coronacrisis. Ons land stelt dus, net zoals vele andere landen trouwens, een negatieve trend vast op vlak van rookgewoontes.

"Ongeveer 50 à 60% van de rokers heeft tijdens de coronacrisis hun rookgewoonten veranderd. Tussen 32% en 39% van de rokers geeft aan meer te roken in vergelijking met de periode voor de coronacrisis, terwijl slechts 16 à 20% aangeeft minder te roken. De crisis heeft daarmee een grotere invloed op de rookgewoonten dan op het alcoholgebruik," blijkt uit het rapport van Sciensano.

Er is een reëel risico dat deze gedragsveranderingen gaan aanhouden en een zware negatieve impact zullen hebben op de gezondheid. Gezonde levensjaren gaan hier letterlijk en figuurlijk in rook op. En dit op een moment dat onze federale en Vlaamse regering voor het eerst in de geschiedenis de ambitie voor een rookvrije generatie in het regeerakkoord hebben opgenomen. "Zonder de COVID-19 crisis is deze ambitie al een hele uitdaging. Met de stijgende cijfers in de rookprevalentie wordt het een huzarenklus. Dit vraagt om nieuwe gedurfde maatregelen," zegt de Stichting tegen Kanker.

"Hoog tijd dat tabaksbedrijven betalen voor de gezondheidsschade die ze aanrichten"
Zelfs als morgen geen enkele sigaret meer verkocht zou worden, zullen er nog decennialang financiële gevolgen zijn van het huidige rookgedrag. En dit voor iedereen: voor de rokers zelf, voor de bedrijven door absenteïsme en voor de overheden door de vele ziektekosten ten gevolge van het roken. "Daarom moeten we de tabaksindustrie laten betalen voor de gezondheidsschade die ze aanrichten, en dit onder de vorm van een nieuwe heffing, volgens het principe van 'de vervuiler betaalt'. Juridisch is dit perfect haalbaar en de Belg is dit idee zeer genegen: 71% van de respondenten van de nieuwe rookenquête geeft aan positief te staan tegenover zo’n heffing voor de tabaksindustrie," aldus Stichting tegen Kanker.

"Onderstaande infografiek #TobaccoPayUp somt 10 duidelijke redenen op waarom het nu de hoogste tijd is dat onze regering tabaksfabrikanten ter verantwoording roept en laat betalen voor de gezondheidsschade die ze aanrichten. Tabaksfabrikanten weten hoeveel schade hun producten veroorzaken, maar toch blijven ze die maken en promoten," zegt Suzanne Gabriels, tabakexperte Stichting tegen Kanker.