17 procent van de Vlaamse autobestuurders tussen 18 en 54 jaar geeft aan de gsm te zullen blijven gebruiken achter het stuur. Dat blijkt uit een bevraging bij 454 automobilisten uitgevoerd in opdracht van de Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV). “Met je smartphone bezig zijn in het verkeer is vragen om problemen”, zegt Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open VLD). “Daarom lanceren we samen met VSV een nieuwe campagne ‘Focus op de weg’. Om de verkeerscampagne kracht bij te zetten, zal de politie opnieuw grootscheepse controleacties organiseren."

In februari lanceerde minister Peeters al eens de ‘Focus op de weg’-campagne voor autobestuurders. Uit nieuwe cijfers van de VSV blijkt dat de campagne ook een effect had: minder automobilisten nemen hun gsm vast tijdens het rijden. 45% van de Vlaamse autobestuurders tussen 18 en 54 jaar verbindt elke rit de gsm met de auto, zo blijkt uit een bevraging die de VSV in maart liet uitvoeren. Voor de campagne was dit slechts 38%. Ook geeft 35% van de bestuurders aan spraaktechnologie te gebruiken om berichten te laten voorlezen, voor de campagne was dit 26%.

GSM-gebruik achter het stuur

Niettemin geeft nog 17% van de bestuurders aan dat ze in de toekomst hun gsm zullen blijven vastnemen, wat verboden is. “Een smartphone of ander toestel met een scherm bedienen tijdens het rijden brengt altijd risico’s met zich mee, ook als het binnen de perken van de wet gebeurt”, vertelt minister Peeters. “De paar seconden die je op het scherm kijkt, rij je immers blindelings en kun je niet reageren als er plots iets onverwachts gebeurt. Die visuele afleiding kan levensgevaarlijk zijn voor jezelf en andere weggebruikers.”

Aparte cijfers voor fietsers in Vlaanderen ontbreken, maar internationaal onderzoek wijst uit dat 22,5% van de Belgische fietsers wel eens berichten checkt tijdens het rijden, een cijfer dat hoger ligt dan het Europese gemiddelde (19,0%). Fietsers die elke rit elektronische apparatuur bedienen, hebben 40% meer kans op een ongeval dan fietsers die dat nooit doen. “Als fietser met je telefoon bezig zijn heeft sowieso een negatieve impact op je veiligheid in het verkeer: je ziet niet alles, je hebt minder controle over je stuur en daardoor loop je meer kans op valpartijen, ongevallen en schade. Laat die gsm daarom in je broekzak, jas of tas zitten, en focus net zoals alle andere weggebruikers op de weg”, aldus Peeters.

Focus op de weg, niet op je gsm

De nieuwe campagne moet automobilisten en fietsers helpen om gefocust te blijven in het verkeer. “Een veilige rit begint met een goede voorbereiding” zegt Werner De Dobbeleer van VSV. “Automobilisten raden we aan om hun telefoon te connecteren met de wagen, navigatie of muziek op voorhand in te stellen en het toestel uit het zicht te leggen of in een vaste houder te plaatsen. Op de fiets stop je je telefoon best buiten handbereik weg. Stuur berichten voor je vertrekt, dan heb je je gsm niet nodig tijdens het rijden. Zo ben je niet alleen veiliger, maar ook veel comfortabeler onderweg”.

Nog tot eind juni hangen er in heel Vlaanderen wegaffiches met de slogan “Focus op de weg, niet op je gsm”. Specifiek voor fietsers is er een YouTube-video met influencer Gerben Tuerlinckx, en een reeks online advertenties met boodschappen als “Stuur met je fiets, niet met je gsm” en “Check onderweg het verkeer, niet je meldingen”. Zowel de video als de advertenties zijn te zien op Facebook en TikTok.

Politiecontroles

Op 24 en 25 mei organiseren de Federale Politie en tal van lokale politiezones opnieuw grootscheepse controleacties op gsm-gebruik achter het stuur, en ook buiten die periode vinden er controles plaats. Je telefoon gebruiken tijdens het rijden mag enkel als het toestel in een geschikte houder zit. Die regel geldt voor alle bestuurders, dus ook voor fietsers. Overtreders riskeren een onmiddellijke inning van 174 euro plus administratieve kosten. Bij dagvaarding voor de politierechtbank kan de rechter boetes tot 4.000 euro opleggen, en ook een verval van het recht tot sturen behoort tot de mogelijkheden. Beginnende bestuurders moeten minstens het theorie- of praktijkexamen opnieuw afleggen alvorens ze opnieuw mogen rijden. Bij herhaling gelden nog strengere straffen.