Bijna de helft van de werknemers bleef in 2023 één dag thuis. Een gevolg van de afschaffing van het ziektebriefje voor één dag. Ondernemersorganisatie UNIZO is niet verrast door de stijging van ziekteverzuim. "Werkgevers hebben totaal geen zicht meer op de afwezigheden van hun medewerkers. Dat werkt, zoals onze ondernemers al vermoedden, misbruik in de hand."

Sinds november 2022 voorziet de wetgeving dat je als werkgever geen doktersbriefje meer kan eisen bij één dag ziekteverlof. Op aandringen van UNIZO kwam hierop een uitzondering voor kmo's tot 50 werknemers. Nochtans merkt men dat ook daar het ziekteverzuim voor korte afwezigheid is toegenomen. De ondernemersorganisatie trekt daarom nogmaals aan de alarmbel: "Werkgevers hebben totaal geen zicht meer op de afwezigheden van hun medewerkers. Dat werkt, zoals onze ondernemers al vermoedden, misbruik in de hand. De impact van het ziekteverzuim is afhankelijk van de bedrijfscontext. Het blijft aan de werkgever om in te schatten of een ziektebriefje nodig is of niet. De realiteit stelt echter dat het nodig is." Een eerdere UNIZO-enquête toonde al aan dat 83% van de ondernemers het ziektebriefje wou behouden en 72% vreesde bij afschaffing meer afwezigheden bij werknemers. 

"Dit kost werkgevers handenvol geld"
Onterechte afwezigheden moeten volgens UNIZO bestreden kunnen worden. Momenteel is het ziektebriefje de enige mogelijkheid voor de werkgever om te kijken of een afwezigheid gegrond is of niet. "Voor ondernemers is het van belang om misbruik en ongerechtvaardigde afwezigheden in ondernemingen aan te pakken. Dit kost werkgevers handen vol geld; de evidente kost van het gewaarborgd loon, maar ook heel wat verborgen kosten. Het werk moet herverdeeld en gereorganiseerd worden. Dit leidt tot werkdruk bij andere collega’s die vaak dan overuren moeten kloppen. Zeker in kmo’s heeft afwezigheid van werknemers, ook al is het maar een dag, een groot effect.", stelt UNIZO.

Bovendien is de impact van het ziekteverzuim altijd afhankelijk van de bedrijfscontext. Het blijft dan ook aan de werkgever om in te schatten of een ziektebriefje nodig is of niet, vindt UNIZO. "De verantwoordelijkheid voor het opzetten van een preventiebeleid in een bedrijf ligt bij de werkgever. Een aantal ondernemingen hebben daarom het gebruik van ziektebriefjes al afgebouwd. Dit moet kunnen. Voor UNIZO is het ziektebriefje niet heilig, maar het is niet aan de overheid om werkgevers deze optie te ontnemen. Als een werkgever oordeelt dat het gebruik van ziektebriefjes bijdraagt aan zijn of haar preventiebeleid, moet deze mogelijkheid gerespecteerd worden. We zien momenteel de schadelijke effecten van de verplichte afschaffing van het ziektebriefje."

Meer preventie
De ondernemersorganisatie wijst op het belang van een preventief beleid. Voor kmo’s is het vaak moeilijker om een uitgebreid afwezigheidsbeleid uit te rollen. Bijkomende acties zijn daarom nodig. "Ondernemers moeten daarom veel meer met cijfers geïnformeerd en gesensibiliseerd worden over absenteïsme om een gedragen preventiebeleid uit te werken, in samenwerking met de externe dienst voor bescherming en preventie op het werk. Zij moeten een beleid en aanbod op maat van kmo’s uitwerken." Eens de preventieve aanpak in elke onderneming op de rails staat en er in een goede werksfeer (gezondheids-) problemen in eerlijkheid worden besproken en gemeld, wordt het ziektebriefje automatisch overbodig.