Na een intensieve voorbereiding en taalopleiding in eigen land zijn sinds oktober vorig jaar 25 Indiase verpleegkundigen aan de slag in België: zes in het Noorderhart Mariaziekenhuis in Pelt, één in het Ziekenhuis Oost-Limburg in Genk en achttien in het UZ Leuven. Bij Noorderhart werken ze op diverse afdelingen zoals orthopedie, gastro-enterologie, geriatrie en locomotorische revalidatie. Vier maanden na de start evalueert Noorderhart samen met ZOL en UZ Leuven dit proefproject en delen ze aanbevelingen voor andere ziekenhuizen die buitenlandse werknemers willen inzetten.

Het proefproject kende een jarenlange voorbereiding. Noorderhart werkte hiervoor samen met ZOL en UZ Leuven, in rechtstreeks overleg met de Indiase overheid om commerciële tussenpersonen buiten spel te houden. De eerste selectie van verpleegkundigen gebeurde via Odepc, de Indiase tegenhanger van VDAB, terwijl de finale keuze gezamenlijk werd gemaakt door de drie ziekenhuizen.

Voor de intensieve taalopleiding sloten ze een samenwerking met het Instituut Levende Talen van de KU Leuven, dat de deelnemers opleidde tot niveau B1. Nu de Indiase collega’s aan de slag zijn, volgen ze één keer per week extra taalondersteuning via het Centrum voor Levende Talen, met als doel het behalen van niveau B2. Omdat hun diploma’s nog worden gelijkgeschakeld, werken de Indiase medewerkers voorlopig in zorgondersteunende functies onder supervisie van een verpleegkundige.

Uitdagingen

Het traject kende de nodige uitdagingen. Van de 150 Indiase kandidaten die aanvankelijk naar België wilden komen, startten zo’n 50 met de intensieve taalopleiding. Uiteindelijk behaalden 25 van hen taalniveau B1 en maakten de overstap naar België. “Het is niet te onderschatten hoe groot de uitdaging is om Nederlands grondig te kunnen spreken, begrijpen en schrijven”, vertelt verpleegkundig en paramedisch directeur van Noorderhart Chris Swaelen, die het proefproject coördineerde. “Om niet te moeten inboeten op veilige kwalitatieve zorg, is het voor zorgverleners extra belangrijk om de Nederlandse taal machtig te zijn. Het ziekenhuis merkt op dat de evolutie in het leren van de taal sneller gaat nu de Indiase zorgcollega’s in België aan het werk zijn. In juni doen ze hun taalexamen niveau B2."

Daarnaast merken ze bij Noorderhart op dat de gelijkschakeling van diploma’s in Vlaanderen trager verloopt in vergelijking met buurlanden Duitsland en Nederland. “Daar neemt het zo’n zes weken tot drie maanden in beslag”, aldus Swaelen. “We moeten toegeven dat het administratieve proces voor de gelijkschakeling van diploma’s in Vlaanderen moeizaam gaat. Ondertussen zijn we 12 maanden na de aanvraag van het dossier. We onthouden dat het belangrijk is om veel vroeger de dossiers voor gelijkschakeling in te dienen en pas nadien te starten met de taalopleiding.”

Het ziekenhuis raadt ook aan om projecten rond arbeidsmigratie op een ethisch verantwoorde manier te doen. “Alle contacten verliepen rechtstreeks met de Indiase overheid, waardoor alle partijen met zekerheid konden zeggen dat dit project geen impact heeft op de gezondheidszorg in dat land. Ook blijft de nadruk liggen op de kwaliteit en niet op kwantiteit. De sterke begeleiding op het vlak van huisvesting en inburgeringtrajecten in de eerste maanden zijn ook erg belangrijk om het project te doen slagen.”

Buitenlandse werknemers in de zorg

Voor Noorderhart zijn er belangrijke redenen om buitenlandse werknemers in de zorg aan te trekken. Er is natuurlijk het bekende personeelstekort in de zorg, maar dat is zeker niet de enige motivatie om ook in de toekomst buitenlandse werkkrachten aan te trekken. “Het spreekt voor zich dat zeven Indiase collega’s het personeelstekort in de Limburgse zorg niet gaan oplossen. We hebben dan ook nooit de pretentie gehad om te zeggen dat dit een oplossing zou zijn, maar zien het als een klein stukje in de grote puzzel die we moeten leggen om het personeelstekort in de gezondheidszorg aan te pakken. We kozen bewust voor een kleinschalig project. In heel Europa zijn er vragen vanuit andere werelddelen om in onze zorginstellingen aan de slag te kunnen. We zien het als onze maatschappelijke taak om mensen die geen toekomst hebben in hun eigen land een kans te geven”, besluit Swaelen.