De leerprestaties van de Vlaamse leerlingen in het lager onderwijs gaann zorgwekkend achteruit. Voor wiskunde en wetenschappen zakt Vlaanderen naar beneden in het klassement. "Dit is een zeer frustrerende dag. Wetenschappen en  wiskunde zijn essentieel voor de ontwikkeling van ieder kind", aldus Vlaams Onderwijsminister Zuhal Demir. Ze wil ingrijpen vanaf de kleuterklas, om het niveau van de leerlingen op te krikken.

"Ondanks het werk van velen en een stijgend onderwijsbudget, is de tanker niet gekeerd. Dit is frustrerend voor onze leerkrachten en leerlingen", stelt minister Demir vast. De daling van de onderwijskwaliteit zit namelijk op alle niveaus. Maar kwaliteitsverbetering start bij de basis. Daarom focust Demir in haar aanpak op het basisonderwijs. "En net zoals in landen als Ierland en Engeland gaan we terug meer eisen van de kinderen: meer kennis, creativiteit en leergierigheid. Concreet komen er voor het eerst minimumdoelen in het kleuteronderwijs, gericht op woordenschat en luistervaardigheid. Want vandaag is de kleuterschool teveel een crèche geworden en te weinig een klas. Door allerhande zorgtaken, zoals bijvoorbeeld de zindelijkheid van kinderen, komt de leerkracht niet meer aan lesgeven toe", legt Demir uit.

Voor het basisonderwijs komen er nieuwe minimumdoelen, en daar ligt de focus vooral op wiskunde, Nederlands en STEM. Er wordt voor Nederlands gekeken naar het individuele niveau van elke leerling of die doelen effectief worden behaald.

Onmiddellijke aanpak
In afwachting van die nieuwe minimumdoelen komen er onmiddellijk acties op het vlak van wiskunde en Nederlands, ook in de kleuterschool. "We vragen namelijk aan de onderwijsverstrekkers om nu al tijdelijke leerlijnen te maken. Die moeten gericht zijn op Nederlands en wiskunde, het gebruik van wetenschappelijk bewezen leer- en lesmethodes, én het beter sturen van gedrag in de klas".

“De lat hoger leggen is één zaak. Dat heeft pas zin als je kinderen ook meer sprongkracht geeft. Die sprongkracht gaan we meten. Wat we willen zien is dat er terug vooruitgang wordt geboekt", stelt minister Demir: "Daarom gaan we de leerwinst direct beginnen monitoren. De Vlaamse centrale toetsen en de Koalatest zijn twee meetinstrumenten die nu al jaarlijks worden toegepast. We zullen die verder versterken en gebruiken. We gaan zelf beter de leerwinst meten, en wachten niet op internationaal onderzoek om te ontdekken of de tanker gekeerd is."

Lerarenopleiding hervormen
"Ook de lerarenopleiding hervormen we om ze meer te focussen op lesinhoud, de juiste manier van lesgeven, en de beste manier om de klas goed in de hand houden. Daarbij doen we een beroep op interne en externe experten om die opleiding naar een hoger niveau te tillen. Tot slot rekenen we op de onderwijsinspectie: die controleert of de minimumdoelen en maximale leerwinst effectief bereikt worden in de scholen. Zij zitten de scholen ook achter hun veren of ze wel een kennisrijk curriculum hanteren, en of ze de lat wel voldoende hoog leggen voor hun leerlingen."

Thuistaal
Uit dit internationaal onderzoek blijkt nog maar eens dat leerlingen die thuis Nederlands spreken ook beter presteren op school. Dit keer zit het zo: zij scoren 7% hoger voor wiskunde en 12% hoger voor wetenschappen dan wie thuis geen Nederlands spreekt. Gewoon door de schooltaal te spreken, gaan je prestaties dus al omhoog.

"Nederlands is de taal die elke leerling met mekaar verbindt, en deftig lesgeven mogelijk maakt. Dit onderzoek toont nog maar eens aan hoe belangrijk het is om voor het Nederlands op de tafel te blijven kloppen. Het is de hoeksteen die het volgen van andere schoolvakken mogelijk maakt", voegt Demir toe.